Bạn dĩ nhiên không muốn bơi trong nước bọt của mình, nhưng quả thực trong cuộc đời, chúng ta sản sinh lượng nước bọt bằng cả một hồ bơi. Suốt cuộc đời một người sẽ tiết ra bao nhiêu nước bọt ?
Lượng nước bọt con người tiết ra trong suốt quãng đời
Nước bọt hay còn gọi là nước dãi và nước miếng tiết ra từ các tuyến nước bọt vào miệng giúp việc nhai và tiêu hoá thức ăn trước khi nuốt, điều hòa độ acid trong miệng giữ cho răng bớt sâu mòn. Trung bình mỗi ngày con người tiết ra 1,5 L nước miếng có dạng nhờn. Vậy trung bình một người suốt quãng đời sẽ tiết ra số lượng nước bọt có thể chứa đầy hai hồ bơi. @@
Tuyến nước bọt chịu sự điều hoà của thần kinh tự chủ chủ yếu là thần kinh phó giao cảm, không chịu ảnh hưởng của các hormon tiêu hoá. Trung tâm kiểm soát sự bài tiết nước bọt là các nhân nước bọt nằm ở giữa cầu não và hành não. Các kích thích gây tăng tiết nước bọt nhiều là nhai, ngửi hoặc nếm thức ăn (phản xạ không điều kiện).
Bài tiết nước bọt cũng tăng lên khi ta nghĩ đến một món ăn nào đó (phản xạ có điều kiện). Bài tiết nước bọt giảm khi ngủ, mệt mỏi, sợ hãi hoặc bị mất nước. Vị chua làm nước bọt tăng bài tiết gấp 8 đến 20 lần bình thường. Sự có mặt của các vật trơn nhẵn trong miệng cũng làm tăng tiết nước bọt. Nước bọt cũng được bài tiết nhiều khi ta nuốt phải những chất kích thích để giúp pha loãng hoặc trung hoà các chất đó trong ống tiêu hoá.
Nước bọt có tác dụng gì?
- Nước bọt có khả năng cầm máu: Nước bọt có tác dụng tăng nhanh đông máu do có chứa một loại protein giúp mau lành vết thương và chống nhiễm khuẩn, được đặt tên là SLPI. Khi bị vết thương trong miệng hay sau khi nhổ răng nước bọt trong miệng có tác dụng hỗ trợ cầm máu rất nhanh hoặc khi bị đứt tay thì thường có thói quen đưa ngay vết thương lên miệng để nhờ nước bọt cầm máu.
- Là chất bôi trơn quan trọng giúp khoang miệng luôn mềm mại, không bị khô rát, khó chịu. Nước bọt chứa nhiều chất nhầy có tác dụng bôi trơn thực phẩm góp phần hỗ trợ tốt cho hệ tiêu hóa, đẩy nhanh quá trình vận chuyển thức ăn tới dạ dày.
- Nước bọt có khả năng làm hàng rào diệt vi khuẩn và vi rút xâm nhập vào cơ thể qua đường miệng bởi chất bacteriolysin có tác dụng phân giải và hòa tan các vi khuẩn và vi rút. Các thành phần có trong nước bọt còn giúp kháng khuẩn có thể phòng ngừa nhiễm trùng khoang miệng, họng, lợi, giúp giảm nguy cơ mắc viêm lợi, sâu răng, viêm họng.. Những thực phẩm dư thừa trong miệng sẽ bị nước bọt cuốn trôi, giúp khoang miệng thông thoáng, sạch sẽ tránh vi khuẩn làm tổ trong khoang miệng .
- Làm vết thương nhanh lành: Trong nước bọt chứa chất giúp vết thương nhanh chóng khép miệng vết thương, nhanh lành vết bỏng. Nước bọt còn có tác dụng chữa mụn nhọt sưng đau, bỏng da nông. Người ta có thể dùng nước bọt buổi sáng để chữa mụn hạt cơm bằng cách bôi liên tục nước bọt vào buổi sáng từ 5 – 10 ngày, hạt cơm sẽ tự teo và rụng đi mà không để lại dấu vết gì hoặc dùng nước bọt chữa muỗi đốt rất hiệu quả bằng cách dùng nước bọt bôi liên tục 30 phút 1 lần sẽ có tác dụng làm hết ngứa và sưng đau.
- Giúp tiêu hóa tốt hơn: Nước bọt có chứa enzym hỗ trợ tiêu hóa tinh bột, giúp cơ thể dễ dàng tiêu hóa và hấp thu.
- Nước bọt chống lão hóa: Trong nước bọt chứa các hooc-môn và IgA giúp kéo dài tuổi thọ và ngăn ngừa sự lão hóa, suy thoái của các tổ chức cơ thể.
- Ức chế các tế bào ung thư: Nước bọt còn có chức năng ức chế các tế bào ung thư. Vì vậy, khi ăn phải nhai kỹ, nuốt chậm để nước bọt hòa lẫn vào trong thức ăn một cách đầy đủ để đề phòng ung thư đường tiêu hóa.
